Blog: Hoe te kijken bij een Gemba Walk?

Forum met als invalshoek LOGISTIEK.
Plaats hier uw vragen & antwoorden over LEAN MANUFACTURING, TOC, POLCA, Kanban.

Moderator: Jaap_Procesverbeteren.nl

Plaats reactie
Jaap_Procesverbeteren.nl
Forum ervaring: 4/5
Forum ervaring: 4/5
Berichten: 75
Lid geworden op: ma sep 28, 2009 8:17 pm

Blog: Hoe te kijken bij een Gemba Walk?

Bericht door Jaap_Procesverbeteren.nl »

Hoe te kijken bij een Gemba Walk?

In het kader van een Lean-workshop betraden onlangs drie teams de werkvloer van fietsenfabrikant Koga, en gingen op zoek naar verbeterpotentieel. Tijdens deze Gemba walk (Gemba is Japans voor werkvloer) was ik zowel deelnemer als verslaggever.

Leuk om te doen! Eén van mijn eerste observaties was, dat je de basisprincipes van Lean weliswaar kunt leren in een cursus (zoals de workshop-deelnemers hadden gedaan), maar dat dit nog niet betekent dat je dan een Lean-stappenplan hebt.

Logisch, want er bestaat niet zoiets als een template voor Lean. Elk bedrijf moet zelf zoeken naar mogelijkheden om de ‘waardestroom’ richting de klant te vergroten, en deze uitproberen (binnen veilige grenzen natuurlijk). Lean is dus een kwestie van trial-and-error, en dat is precies de proefondervindelijke manier waarop Toyota hun productiesysteem in de afgelopen decennia ontwikkelde.

Het opzetten van Lean productie-straten, waarbij het assembleren van de fietsen in op elkaar afgestemde stapjes zonder tussenvoorraden plaatsvindt, blijkt bij Koga niet te werken. Het levert niet minder, maar juist méér tussenvoorraad op, vanwege het grote aantal fietsmodellen en de variabele bewerkingstijden.

Afbeelding
^ Eindassemblage bij Koga

Koga heeft daarom gekozen voor een dock-systeem. Hierbij zetten operators steeds één compleet stuur, één compleet wiel etcetera in elkaar, en uiteindelijk doet één operator ook de complete eindassemblage, zie de foto.

Aan de ene kant niet typisch Lean, maar aan de andere kant toch ook weer wél: als dit een betere waardestroom richting de klant oplevert, wat is daar dan tegen? Het gaat er immers niet om dat je Lean toepast als een soort window dressing, waarbij de invoering van bijvoorbeeld Kanban en taktijden een doel op zich worden. Wel rees bij mij de vraag, hoe je nu het beste naar een werkvloer kunt kijken, op zoek naar verbeteropties. Volgens mij zij er twee regels die eigenlijk altijd werken:

1. Maak de waardestroom richting de klant, en de verstoringen daarin, zichtbaar
2. Zoek naar manieren om verstoringen, die vaker dan incidenteel optreden, blijvend te voorkomen.

Bij Koga ondergaan alle fietsen een 100% kwaliteitscontrole. Fietsen waar iets aan mankeert, gaan terug naar de operator die de betreffende fiets in elkaar heeft gezet. In Lean terminologie is er dan sprake van rework, oftewel het herstellen van iets wat niet in één keer goed ging. Zoiets wil je niet, want het is verspilling van tijd en productiecapaciteit.
De verstoring van de waardestroom is bij Koga zichtbaar, dus aan regel één wordt hier voldaan. Maar als je kijkt naar regel twee, dan zijn er vraagtekens. Impliciet wordt aangenomen dat een operator van zijn of haar fouten leert. Binnen Lean worden fouten echter vooral gezien als een signaal dat het proces, in dit geval de randvoorwaarden om een fiets foutvrij in elkaar te kunnen zetten, beter kan. Dus niet de mens is in de fout gegaan, maar de manier van werken maakte het mogelijk dat de fout werd gemaakt. Als je een oplossing kunt vinden om het proces foutbestendiger te maken, dan zal de betreffende fout voortaan bij álle operators niet meer optreden, zonder dat zij daar echt moeite voor hoeven te doen.

Jaap van Ede,
hoofdredacteur Procesverbeteren.nl
Plaats reactie