Lean, TOC en QRM: niet strijdig maar complementair

De logistieke verbetermethoden Lean manufacturing (Lean), Quick Response Manufacturing (QRM) en de Theory of Constraints (TOC) hebben hetzelfde doel: een zo gelijkmatig en snel mogelijke stroom van producten of diensten richting uw klanten. Dus dus met zo min mogelijk bottlenecks, tussenvoorraden of verspilling van tijd of materialen. Alle drie de methoden verlagen daartoe de hoeveelheid onderhanden werk, met als doel snelheidslimiterende stappen zichtbaar te maken en vervolgens te verbeteren. Er is wel een verschil in de manier waarop dat 'verbeteren' gebeurt.

Kort voor zijn overlijden positioneerde Eli Goldratt zijn TOC als een uitbreiding van Lean. Daarbij hamerde hij vooral op de mogelijkheden van buffer management, om de prioriteit van productieorders te bepalen als u veel verschillende producten in relatief kleine volumes maakt (high mix / low volume productie).Goldratt deed zichzelf daarmee tekort. De TOC omvat namelijk ook een aantal belangrijke tools om je strategie te ontwikkelen. Bovendien reikt de TOC middelen aan om de doorstroom op hefboompunten (bottlenecks) te verbeteren.

In de context van deze column is het echter het belangrijkste dat Goldratt liet zien dat Lean en de TOC niet strijdig met elkaar zijn, maar elkaar aanvullen. In moderne toepassingen zie je dan ook in toenemende mate kenmerken van beide methoden, en dat was ook zichtbaar in het laatste boek van Goldratt.

^ Assemblagelijn Ford, 1913. Vergroting van de doorstroom stond toen al centraal.
   (foto Ford, reproduced with permission)

In juni bezocht ik de 13e internationale conferentie over QRM, waarover later dit jaar uitgebreid verslag wordt gedaan. Net zoals de TOC omvat QRM tal van nieuwe tools voor high mix / low volume productie, maar verder is ook deze methode gefundeerd op Lean.

Daarom is het eigenlijk niet verbazingwekkend dat je nu ook bij QRM een toenadering ziet tot Lean. Werd QRM vroeger nog wel eens gepositioneerd als Lean2.0, nu waren de congresgangers het erover eens dat ‘hun’ methode Lean terugbrengt tot zijn essentie: end-to-end de doorstroom verbeteren. Een tweede teken aan de wand: op de QRM-conferentie waren er nu ook lezingen over Lean.

De moraal van dit verhaal: Lean, QRM en de TOC zijn niet strijdig, en de ene aanpak is ook niet moderner dan de andere. De drie methoden zijn complementair. Als u uw logistieke processen wilt verbeteren, bestudeer dan zowel Lean als de TOC en QRM, en beslis daarna welke methode(s) in uw geval het meest geschikt zijn om meer flow te creëren.

Dr Ir Jaap van Ede, hoofdredacteur procesverbeteren.nl
> reageer