Login / Reg                    Nieuwsbrief  |   Agenda   |   Vacatures   |   Forum   |   Advies   |   Adverteer   |   Zoek
Bron: Procesverbeteren.nl
QRM: Cellulaire organisatie
De Kaak Group levert bakkerijproductielijnenQRM jaagt innovatie Kaak Group aan

Door Dr Ir Jaap van Ede, hoofdredacteur Procesverbeteren.nl, 25-06-2018

Om efficiënt in kleine series te produceren, stapte de Kaak Group over op Quick Response Manufacturing (QRM). Het bedrijf werd opgesplitst in een groot aantal mini-bedrijfjes, die elk producten maken voor specifieke marktsectoren.

Dit cellulaire concept maakt Kaak niet alleen flexibel, maar jaagt ook innovatie aan. De mini-bedrijfjes beleveren namelijk niet alleen elkaar, maar moeten er ook voor zorgen dat ze zélf rendabel zijn en blijven, door externe klanten te werven. Dit houdt de mini-bedrijfjes, Quick Response Cells in QRM-jargon, scherp.

QRM blijkt zélfs een goede voedingsbodem voor startups. Eén van deze startups zet inmiddels een netwerk van shops op voor 3D-metaalprinten. Een verhaal over innovatie in de polder, waar zelfs Tesla nog iets van kan leren!


De Kaak Group heeft als uitvalsbasis Terborg in de Achterhoek. Van daaruit groeide een internationaal opererend bedrijf met ca. 1000 werknemers, actief tot aan Brazilië toe. Hun specialisatie: apparatuur voor bakkerijproductielijnen, inclusief de transportmiddelen om unit operations zoals mengen, rijzen, bakken en koelen met elkaar te verbinden.

De Kaak Group levert alles om een storingsarme productieketen te vormen, waarin grondstoffen vrijwel continu in beweging zijn, en daarbij geleidelijk worden getransformeerd tot deegproducten zoals broden of pizza’s.

De Kaak Group kan een complete bakstraat turnkey opleveren
De Kaak Group kan een complete ‘bakstraat’ turnkey opleveren, maar wil ook qua deeloplossingen tot de top blijven behoren


Van silo tot truck
Desgewenst kan de Kaak Group een complete bakstraat turnkey opleveren. Hun slogan is dan ook: van silo tot truck. Indrukwekkend. Toch roept de bakkerijsector wellicht niet direct het beeld op van rocket science.

Daar denken ze bij de Kaak Group echter heel anders over! Sterker nog, ze zijn op hun terrein één van de meest innovatieve bedrijven in Nederland. Ze koppelen daartoe sociale innovatie, en efficiënt opereren dankzij Quick Response Manufacturing (QRM), aan productinnovatie en startups.

Intrigerend is dat QRM en innovatie elkaar kennelijk kunnen versterken. De mini-bedrijfjes waarin de Kaak Group in het kader van QRM werd opgesplitst, spelen elkaar daartoe niet alleen de bal toe, maar verkopen hun (deel)producten ook extern. Dat houdt hen scherp.

Soms opereren ze zelfs als BV’s. Hierdoor ontstaat dan weer ruimte voor startups met intrigerende namen zoals Space-XYZ. Dit blijkt een BV die machines maakt voor de productie van metaalpoeders. Dit ten behoeve van 3D-metaalprinttechniek, voor onder meer de luchtvaartindustrie. Toch rocket science dus!

Tesla
De Kaak Group ziet Tesla als een voorbeeld qua innovatief denken. De naam Space-XYZ is zelfs een knipoog naar het spaceproject van Tesla.

Qua innovatiekracht kan de Kaak Group misschien nog worden weggezet als een soort Tesla light. Tesla heeft echter moeite om grote aantallen producten, auto’s in hun geval, op een efficiënte manier te produceren. De Kaak Group kan hun producten daarentegen wél tijdig maken en leveren. QRM is daartoe een integraal onderdeel van hun strategie.

Lodewijk van der Borg, algemeen directeur van de Kaak Group in Terborg, vertelt hoe zijn bedrijf QRM omarmde, en hoe QRM vervolgens een enorme aanjager werd van innovatie.

Lodewijk van der Borg: Doordat de Quick Response Cells zich op specifieke marktsegmenten richten, bleken deze later ook geschikt als innovatie-kernenLodewijk van der Borg: ‘Toen we met QRM begonnen was snel produceren in kleine series ons doel. Doordat de Quick Response Cells zich op specifieke marktsegmenten richten, bleken deze later ook geschikt als innovatie-kernen.’


QRM
‘Het Achterhoeks Centrum voor Technologie maakt het mogelijk om bij elkaar in de keuken te kijken. Op die manier ontdekten we in 2008 Quick Response Manufacturing’, zo steekt Van der Borg van wal. ‘We bezochten destijds het – veel kleinere - Bosch Scharnieren. Zij omarmden QRM in Nederland als eersten. Ze maken RVS scharnieren. De fabricage daarvan lijkt sterk op ons productieproces van bakblikken.’

‘In beide gevallen is er sprake van een groot aantal variëteiten, en wisselende aantallen per order. We besloten daarom om QRM op onze afdeling bakeware uit te proberen. Ook legden we contact met Rajan Suri, de grondlegger van QRM. Deze Amerikaan komt nog steeds elk half jaar bij ons langs, om verbeteropties te bespreken.’

QRC’s en QROC’s
QRM maakt het mogelijk om kleine productieseries snel en efficiënt te maken. De werkvloer wordt daartoe opgedeeld in autonoom opererende werkcellen, elk bemenst door drie tot tien personen. Deze cellen gaan deelprocessen afhandelen voor specifieke marktsegmenten, focused target market segments.

Op de productievloer heten de werkcellen Quick Response Cells (QRC’s), in het kantoor Quick Response Office Cells (QROC’s). De kracht van dit cellulaire concept is dat je productvarianten kunt maken, door productieorders achtereenvolgens een aantal QROC’s en/of QRC’s naar keuze te laten aandoen. De gemiddelde doorlooptijd blijft daardoor binnen de perken en wordt bovendien steeds verder verkort, door te focussen op slechts één prestatie-indicator. Dat is de Manufacturing Critical-path Time, oftewel de tijd van grondstof tot aflevering.

Groot succes
‘De toepassing van QRM was bij bakeware een groot succes’, vervolgt Van der Borg. ‘Binnen drie jaar realiseerden we 30% meer omzet, met hetzelfde aantal mensen. Ook daalde de doorlooptijd van iets minder dan 70 dagen tot 10 dagen. Bij de productie van de spiraaltorens, nodig om broden na het bakken terug te koelen, boekten we soortgelijke resultaten. Op die afdeling steeg de omzet van drie miljoen met vijf mensen, naar achttien miljoen met elf mensen. Uiteindelijk besloten we om QRM overál in ons bedrijf in te voeren.’

Ledige tijd
Bij QRM ga je niet sneller werken, maar probeer je de wachttijd tussen taken, de ledige tijd, te verkorten. ‘Je streeft dus naar een steeds vlottere doorstroom. Daartoe moet je er onder meer voor zorgen, dat je productieorders ongeveer even groot zijn. Anders krijg je pieken en dalen, en onvoorspelbare doorlooptijden. Om dat te voorkomen splitsen we grote opdrachten op in kleinere. One Piece Flow, enkelstuksproductie aan de lopende band, is echter geen heilige graal. Bij zoiets als bakblikken, waarvan je grote aantallen maakt, werkt dat namelijk niet goed. Wél wil je dat de doorlooptijd gemiddeld zó kort is, dat spoedorders niet meer nodig zijn. Die vertragen namelijk de voortgang van andere orders en zorgen dan voor een negatieve spiraal.’

Opstoppingen voorkomen
Opstoppingen, zichtbaar als stilstaande orders tussen de werkcellen, moeten zo veel mogelijk worden voorkomen. Daartoe wordt de totale hoeveelheid onderhanden werk beperkt. Er wordt dus niet aan te veel orders tegelijk gewerkt. Tegelijkertijd wordt het onderhanden werk zo slim mogelijk over de werkcellen verdeeld.

Voor dat laatste kan in het kader van QRM het POLCA-systeem worden ingezet. Door het verzenden van een kaartje aan een toeleverende werkcel, laat een ontvangende werkcel dan weten dat zij capaciteit vrij hebben. Is zo’n kaartje er niet dan kan de toeleverende cel beter werken aan een halffabricaat dat daarna door moet naar een ándere werkcel.

x
De Kaak Groep gebruikt het POLCA-planningssysteem uit QRM nog niet. Eenvoudigere oplossingen zoals Kanban volstaan, zonodig aangevuld met menselijke planners.


Verkeersleiding
‘Wij gebruiken dat POLCA-systeem nog niet. Tot nu toe volstaan bij ons namelijk eenvoudiger oplossingen, zoals Kanban. Zo nodig voegen we voor de productieplanning een overkoepelende QRC toe. Het werk dat de mensen daarin doen lijkt op dat van de verkeersleiding van spoorwegen. Zij bepalen als het ware welke stoptrein het beste als eerste kan rijden, omdat die verderop dan meteen dóór kan. De planners beslissen dus in welke volgorde QRC’s de aan hen aangeboden orders moeten verwerken. Orders die vlot dóór kunnen naar andere QRC’s krijgen voorrang.’

Het idee van een planningswerkcel is logisch. Menselijke planners zijn namelijk flexibel, en kunnen daardoor uittesten wat het beste werkt. Komt dit neer op het POLCA-systeem, dan kun je dat altijd alsnog invoeren. ‘Precies. POLCA heeft namelijk ook nadelen, het vergt bijvoorbeeld erg veel discipline op de werkvloer. Worden capaciteitskaartjes niet tijdig teruggebracht, dan werkt het niet.’

Thriller over QRM
Om de voordelen van QRM op een toegankelijke manier uit te leggen publiceerde Lodewijk van der Borg in 2016 een thriller, getiteld “Dood in ICER”. Het gaat om een detective die begint met een moord, gepleegd in innovatiecentrum ICER in Ulft. Daarna wordt uitgezocht of (nieuwe) managementtechnieken van bedrijven in de Achterhoek – één van die technieken is QRM - een motief voor de moord kunnen zijn.

> “Dood in ICER” kan voor €15, dus met korting, via e-mail naar info@fagus-uitgeverij.nl worden besteld bij Hans de Beukelaer van Fagus Uitgeverij, o.v.v. Procesverbeteren.nl


Innovatie bevorderen
De Kaak Group ging hun QRC’s al snel benutten om niet alleen de doorstroom, maar ook de innovatie te bevorderen. Elke werkcel functioneert daartoe als een mini-bedrijfje, dat er zelf voor moet zorgen dat het winstgevend is en blijft. Sommige QRC’s zijn zelfs aparte BV’s. ‘Ik geef toe dat we dit niet voor ogen hadden toen we met QRM begonnen. Toen we eenmaal een cellulaire bedrijfsopbouw hadden, bleek het echter een goed idee. Inmiddels worden de mensen in onze QRC’s daartoe ook marketingtechnisch opgeleid.’

Dat laatste is nodig, want de werkcellen worden uitgedaagd om hun producten en diensten ook buiten de Kaak Group af te zetten. ‘Op die manier weet je dat de betreffende QRC of QROC nog steeds onderscheidend genoeg is in de markt. Lukt het een QRC niet meer om hun producten extern af te zetten, dan is dat een reden tot zorg.’

Ontvang samenvattingen van al onze nieuwe praktijkverhalen!
De vijf voordelen van gratis registratie:
  1. Elke twee maanden samenvattingen van al onze nieuwe artikelen
  2. Geen andere e-mail (!)
  3. Artikelen altijd volledig kunnen lezen
  4. Toegang tot 350+ praktijkcases procesverbetering
  5. Berichten kunnen plaatsen en opmerkingen toevoegen aan artikelen

Compenseren
Dit vraagt om uitleg. ‘De Kaak Group staat erom bekend dat ze grote projecten aankunnen, zoals het bouwen en turnkey opleveren van complete brood- of pizzabaklijnen. Dat is natuurlijk mooi, maar we willen graag een zo gelijkmatig mogelijke capaciteitsvraag. Projecten veroorzaken, net als grote productieorders, pieken en dalen. Daarom willen we ook klanten die bijvoorbeeld alleen een droogtoren bij ons bestellen. Met die kleinere opdrachten kunnen we de pieken en dalen in ons werk compenseren. Daarnaast verminderen ze het afbreukrisico. Je wilt niet dat je hele bedrijf van een paar grote projecten afhankelijk is. ’

Toetreders
Muktispiraaltorens van KaakAls je voornamelijk grote projecten aanneemt, loop je bovendien het risico dat je meer een ingenieursbureau wordt dan een machineleverancier. ‘Je wordt dan heel goed in projectbeheersing, en klanten gaan daarom met je in zee. Keerzijde daarvan is echter dat je al snel vergeet dat je ook de beste machines moet blijven maken. Verwaarloos je dat aspect, dan komen er kleine toetreders op de markt, die bijvoorbeeld een betere en/of goedkopere rijskast, oven of koeltoren leveren dan jij.’

‘Vervolgens zullen klanten dan gaan vragen dat je bijvoorbeeld een koeltoren voor hen inkoopt, en die integreert met jouw totaaloplossing. Op zich is dat geen probleem, want er zijn altijd klanten met bijzondere wensen. Maar het moet niet zo zijn dat je eigen machines in algemene zin niet meer state-of-the-art zijn. Is dat het geval, dan kunnen nieuwkomers hun pakket namelijk geleidelijk gaan uitbreiden, en ook een totaalleverancier worden. De Kaak Group is zelf zo ook ontstaan.’

Verbreden
De idee om de QRC’s continu hun concurrentiekracht te laten bewijzen legde de Kaak Group geen windeieren. ‘De QRC die koelspiralen maakt om gebakken deegproducten terug te koelen, boekte drie jaar geleden nog een omzet van drie miljoen euro. Inmiddels is dat vervijfvoudigd, mede doordat deze QRC erin slaagde om hun afzetgebied te verbreden. 50% van hun leveranties is nu aan bedrijven buiten de bakkerijbranche.’

Andere QRC’s maakten een soortgelijke ontwikkeling door. ‘Onze transportbanden worden nu bijvoorbeeld ook gebruikt om boorgruis af te scheiden van boorvloeistof bij olieboringen in de Noordzee, zodat de dure boorvloeistof hergebruikt kan worden. Gezien over de hele Kaak Group wordt 10% van de omzet inmiddels gerealiseerd buiten de bakkerijsector.’

Productontwikkeling
Voor productontwikkeling kent de Kaak Group een speciale QROC voor R&D. ‘Dat is onze enige werkcel die niet winstgevend hoeft te zijn. We beschouwen hem als een kostenpost, of beter, als een investering in de toekomst.’

De zaken die R&D oppakt moeten aansluiten bij hetgeen de Kaak Group doet. De betreffende QROC is dus niet zoiets als het oude Natlab van Philips. Wel is er alle ruimte om te experimenteren met nieuwe technieken. ‘Dit heeft al geleid tot startups, die we dan inrichten als nieuwe QRC’s.’

De 3D metaalprint-shop van K3D
De 3D metaalprint-shop van K3D


K3D
Een voorbeeld van zo’n startup is Kaak 3D oftewel K3D. ‘Dit bedrijf heeft nu één metaalprintshop met een 3D-printer voor roestvaststalen producten. In die printshop worden allerhande producten geprint in opdracht van derden, variërend van fietsframes tot boorkoppen, en van onderdelen voor meetinstrumenten tot materialen voor auto’s. We willen binnenkort ook 3D-printen van aluminium of titaan mogelijk gaan maken. Bovendien gaan we dedicated printshops openen, zogenaamde hubs. Dit willen we onder meer gaan doen voor de scheepsindustrie, de luchtvaartsector en medische sector. Eind 2019 moeten er vijf van die printshops zijn. Ze zijn uniek, want tot voor kort werden alle 3D-metaalprinters in de industrie alleen intern gebruikt.’

Lodewijk van der Borg toont een aantal metaalproducten die uit de 3D-metaalprinter komenLodewijk van der Borg toont metaalproducten die uit de 3D-metaalprinter komen


Vér vooruit
Van der Borg durft niet alleen te innoveren, hij denkt ook vér vooruit. ‘Eén van de voordelen van 3D-printen is dat het milieuvriendelijker is dan traditionele vormen van staalbewerking zoals snijden, gieten en walsen. Je krijgt totaal geen afval, want je kunt alles hergebruiken. En je kunt nog veel verder gaan, en circulair oftewel cradle-to-cradle gaan werken. Als je metalen producten na gebruik terugneemt kun je die weer omzetten in metaalpoeder, en daar weer nieuwe producten van maken. Je krijgt dan een 100% gesloten cyclus. Wij willen ons die techniek eigen gaan maken. Niet alleen vanwege het duurzaamheidsaspect, maar ook om voorop te blijven lopen.’

‘Het is namelijk denkbaar dat in de 3D-printmarkt hetzelfde gebeurt als in de muziekindustrie. Ontwerpen voor metalen onderdelen kun je dan nagenoeg gratis downloaden van het internet. Mocht dat gebeuren, dan bieden onze printshops nog steeds meerwaarde dankzij het cradle-to-cradle model.’

Grote vlucht
Van der Borg vermoedt dat metaalprinten een grote vlucht zal nemen. ‘Omdat je met 3D printen elke vorm kunt maken, wordt alles veel ronder. Zoals in de natuur, organischer dus. Metaalprinten heeft ook nog als voordeel dat de producten 30% sterker zijn, hetgeen betekent dat ze eveneens 30% lichter kunnen worden. Gedurende het printen ontstaan er namelijk geen spanningen, gietgallen of afwijkende kristalstructuren in het materiaal. Je kunt bovendien nog meer materiaal weglaten dan de eerdergenoemde 30%, omdat je het product gericht sterk kunt maken op plaatsen waar dat echt nodig is.’

Printen met kunststof levert in algemene zin mindere resultaten op, doordat er dan insluitingen ontstaan. ‘Die krijg je niet als je de kunststof vloeibaar maakt en in een mal perst. Dat is wat er bij de tradionele kunststofverwerkingsmethode, spuitgieten, gebeurt.’

Dankzij 3D metaalprinten kunnen onderdelen voor machines slimmer worden ontworpen
Dankzij 3D metaalprinten kunnen machine-onderdelen slimmer worden ontworpen. Ook binnen de Kaak Groep zélf vermindert daardoor het aantal assemblagestappen.


Launching customer
Van der Borg vertelde nog niet hoe de startup K3D ontstond. Dit verhaal blijkt de moeite waard. ‘Een van onze R&D-ers nam deel aan het Addlab Eindhoven. Daar kwamen toen drie metaalprinters van Additive Industries beschikbaar. Die konden de participanten gebruiken, zoals in onze printshop. Op dat moment ging het de betrokken bedrijven echter meer om ervaring opdoen, dan om het maken van echte producten. ’

Na enige tijd viel het samenwerkingsverband rond Addlab uitéén. ‘Op dat moment hebben wij Additive Industries, de leverancier van de metaalprinters, voorgesteld om launching customer te worden voor hun nieuwe metaalprinter. Die is gesloten en verspreidt daardoor geen fijnstof. Het gaat om een erg duur apparaat. Vandaar dat we meteen al uitgingen van een printshop, die ook onderdelen voor klanten buiten de Kaak Group kon gaan maken.’

Vanuit dit idee ontstond het bedrijf K3D, dat in september 2016 werd opgericht. Een belangrijke afnemer is de Kaak Group zelf. In bijna 9 op de 10 bakkerijmachines zit inmiddels wel een onderdeel dat uit de metaalprinter kwam. De helft van de printproductie gebeurt in opdracht van externe partijen. ‘Additive Industries participeert niet in K3D, maar we zien hen wel als preferred supplier van de metaalprinters’, besluit Van der Borg

.
Smart Industry
De Kaak Group verzamelt procesdata vanuit hun installed base aan apparatuur. Deze gegevens komen via de cloud bij hen binnen. Dit Smart Industry initiatief heet iBakeCare. De data worden geanalyseerd en gebruikt om continu verbeteringen door te voeren, zowel bij de klanten als binnen de Kaak Group zelf.



Hulp nodig bij de implementatie van QRM en/of POLCA?

Verwijzen naar dit artikel op internet?
Gebruik als link: https://www.procesverbeteren.nl/POLCA/Kaak_Group_QRM_Innovatie.php

Azumuta24FlowNoctuamLeanteamLeanDirect